Op zondag 27 februari 2022 is de slag in de Javazee precies 80 jaar geleden, waarbij zowat de hele ABDA (American-British-Dutch-Australian) vloot door de Japanse zeemacht tot zinken werd gebracht waarbij zo’n 2300 geallieerde opvaren om het leven kwamen.
De meeste overlevenden kwamen in de Japanse militaire gevangenkampen van Zuidoost-Azië terecht. Loodzware jaren volgden. AVROTROS zendt, 80 jaar na deze slag, wederom de Close Up uitzending 'De slag in de Javazee' uit.
In de film heeft regisseur Niek Koppen meer dan 50 jaar later zo’n vijftig opvarenden uit alle vijf de betrokken landen geïnterviewd, inclusief Japan. De aanleiding dat hij deze film heeft gemaakt is het feit dat de eerste echtgenoot van zijn moeder na De slag in de Javazee waarschijnlijk is verdronken. Pas nadat zij de oorlog drie-en-een-half jaar later in verschillende gevangenkampen op het eiland Java had doorstaan, werd haar onzekerheid over zijn lot na het einde van de Japanse bezetting in augustus 1945 pas duidelijk.
Gouden Kalf
In de montage van de film spelen herinnering en het geheugen van de opvarenden een belangrijke rol. De film ging tijdens IDFA 1995 in première en in het daaropvolgende jaar mocht Niek Koppen tijdens het Nederlands Film Festival het Gouden Kalf voor de beste documentaire van 1996 in ontvangst nemen.
Niek Koppen: ''De film heeft een lengte van 2u17 minuten en mede daarom vind ik het geweldig dat AVROTROS de film opnieuw zal uitzenden. Ik beschouw dit als een eerbetoon aan alle opvarenden. De dag daarvoor zal in Den Haag een officiële herdenking plaatsvinden, mede georganiseerd door het Karel Doorman Fonds, dat het maken van de film indertijd heeft ondersteund.’'
De documentaire ‘De slag in de Javazee’ zie je zondag 27 februari 2022 in Close Up om 15.10 uur op NPO 2 extra.
