Grafisch ontwerper Anthon Beeke werd in 1969 beroemd met zijn 'naakte meisjes alfabet'. Daarmee was de toon voor zijn spraakmakende oeuvre gezet en Beeke begon zijn opmars als één van de vijf Nederlandse topontwerpers van de twintigste eeuw. Hij is 25 september in zijn woonplaats Amsterdam overleden. 

Anthon Beeke (1940) begon zijn werkzame leven als slagersjongen. Op zijn transportfiets bezorgde hij in Amsterdam de 'fijne vleeswaren'. Daarbij floot hij niet, zoals andere slagersjongens, de bekende smartlappen uit die tijd, maar ingewikkelde bopthema’s die hij oppikte in Amsterdamse jazzclubs en bij de beroemde nachtconcerten in het Concertgebouw met grootheden als Miles Davis en Dizzy Gillespie. Anthon was al jong een buitenbeentje en zou dat zijn hele leven blijven.

Jongen van de straat

Een begin met het zich ontworstelen aan zijn milieu maakte hij toen hij in 1956 het avondonderwijs van de Kunstnijverheidsschool ging volgen. Daar kreeg hij les van onder meer de beroemde ontwerper Wim Crouwel, maar die zag al snel dat hij deze 'jongen van de straat' weinig kon leren: een groot gevoel voor 'beeldtaal' was hem aangeboren. Anthon hield het na een jaar voor gezien en vervolgde in de praktijk zijn groei naar een positie als één van de vijf topontwerpers van de vorige eeuw,

Rauwe erotiek

Anthon zag kans zichzelf voortdurend in de schijnwerpers te plaatsen, hoewel dat niet altijd zijn doel was. Dat begon met zijn 'naakte meisjes alfabet' uit 1969, dat een antwoord was op het 'koele' alfabet van Wim Crouwel. Spraakmakend waren vooral de theateraffiches die hij ontwierp voor Toneelgroep Amsterdam, met afbeeldingen die vaak gekenmerkt werden door een rauwe erotiek. Ook maakte hij affiches voor Zuidelijk Toneel Globe, Holland Festival, de Theatercompagnie en de KunstRAI. Hij richtte ook musea in, maakte tentoonstellingen, boeken, tijdschriften, huisstijlen, logo’s, postzegels, catalogi, tv-commercials, verpakkingen, kinderspellen en reclamecampagnes.

Kunstprijzen

Vanaf 1976 was hij adjunct-directeur bij Total Design Amsterdam en werkte hij samen met belangrijke Nederlandse ontwerpers als Wim Crouwel, Ben Bos, Jurriaan Schrofer en Paul Mijksenaar. In 1981 ging hij zelfstandig verder. Veel van zijn ontwerpen zijn bekroond. Hij ontving onder meer de H.N. Werkmanprijs (de huidige Amsterdamprijs voor de Kunst), de Grafische Cultuurprijs en de Frans Banninck Cocq Penning van de gemeente Amsterdam.

Enkele jaren geleden kreeg Anthon een beroerte en zag zich genoodzaakt zijn studio op te heffen. Al zijn werk ligt nu opgeslagen in een loods. In Close Up werd Anthon gevolgd tussen zijn gigantische oeuvre.

anthon beeke
Deel dit artikel