Architect Alvaro Siza is dé belangrijkste Portugese architect van de afgelopen vijftig jaar. Veel van zijn indrukwekkende gebouwen bevinden zich in zijn geboorteplaats Matosinhos in de buurt van Porto.

De Close Up documentaire 'Having a cigarette with architect Alvaro Siza' is donderdag 1 augustus om 22.50 uur te zien op NPO 2. Daarna is de documentaire op deze pagina terug te kijken. 

In de Close Up documentaire 'Having a cigarette with architect Alvaro Siza' laat de Britse regisseur Iain Dilthey ons kennis maken met het werk én de gedachtenwereld van de belangrijkste Portugese architect van de afgelopen vijftig jaar; Alvaro Siza. Veel van zijn bekende gebouwen bevinden zich in zijn geboorteplaats Matosinhos, in de buurt van Porto aan de Portugese kust, zoals het Boa Nova Teahouse (1958-1963), de Faculteit voor Architectuur (1987-1993), en het Serralves Museum voor Moderne Kunst (1997). Siza draagt ook de sociale woningbouw een warm hart toe en ontwierp sociale woningbouwcomplexen in onder meer Berlijn en Den Haag.

Beeldhouwer

Alvaro Siza was helemaal niet van plan om architect te worden. Zijn passie lag bij beeldhouwen, maar dat vond zijn vader geen optie. En dus ging Siza naar de kunstacademie om architectuur te studeren met het idee om van daaruit langzaam over te stappen naar de beeldhouwkunst. Het is er nooit van gekomen, want op de academie vond een belangrijke verandering plaats. Er kwam een nieuwe rector en een nieuw, inspirerend team van docenten. Daardoor raakte Siza 'echt' geïnteresseerd in architectuur en vergat het beeldhouwen. 

Hoge kwaliteit

Toen Siza zijn carrière als architect begon, was Portugal nog een onderontwikkeld en afgesloten land vanwege het autoritaire regime. Op technologisch gebied liep het achter. Wat er gebouwd werd was ambachtelijk en van hoge kwaliteit. En die hoge kwaliteit in architectuur is er nog steeds. Er was een sterk verband tussen vorm en functie; het gebruiksgemak van een huis werd in die tijd belangrijk gevonden door architecten.  

Siza-4.jpg
Alvaro Siza
Siza-4.jpg

Sociale woningbouw

Na de Anjerrevolutie - de geweldloze militaire staatsgreep in 1974 die een eind maakte aan het autocratische bewind in Portugal - werd Siza gevraagd mee te werken aan het zogenaamde SAAL-programma. Dit was een programma voor sociale woningbouw, waarbij er in het centrum van Porto 'eilanden' van sociale huurwoningen werden gerealiseerd. Andere Europese landen viel dit op en de architect werd uitgenodigd om iets vergelijkbaars te doen in steden als Den Haag, Berlijn en Venetië. 

Over het belang van Siza om zich bezig te houden met sociale woningbouw merkt hij het volgende op: "Met sociale woningbouw verricht je een dienst en vervul je een verplichting. Je werkt voor een groot aantal mensen". 

Siza's visie op architectuur

Voor Alvaro Siza heeft architectuur iets onveranderlijks. Het niveau kan veranderen, maar er zit al eeuwen een soort continuïteit in en die is onoverbrugbaar.  

Meer architectuur

architectuur
Deel dit artikel