Bij de ontdekkingstocht naar de geheimen van de grote meesters speelde onderzoek een cruciale rol. Met behulp van natuurwetenschappelijk- en archiefonderzoek, deed Het geheim van de Meester-team nieuwe ontdekkingen. Maar ook het uitpluizen van de levens van de verschillende kunstenaars, de praktijk en een beetje gezond verstand leverden nieuwe inzichten op.
Nieuwe ontdekkingen en hightech onderzoek
Restaurator Michel van de Laar gaat dieper in op de bijzondere schildersgeheimen die het team met behulp van technisch onderzoek in de afgelopen series heeft weten te onthullen. Er zijn meerdere schilderijen die door het programma voor het eerst goed werden onderzocht.
Het portret 'Wilma' van Carel Willink werd doorgelicht doormiddel van een röntgenfoto. Op die manier zijn de veranderingen te zien die de schilder maakte tijdens het schilderproces. Zo werd de vrouw op het portret eerst opgezet zonder de hoed die op het huidige schilderij te zien is.
Daarnaast zag het team potloodtekening van Willink terug. Ook daaruit konden ze veranderingen die de schilder maakte afleiden. De mond en de neusvleugel van Wilma bleken aangepast te zijn tijdens het schilderen. En door een verfdwarsdoorsnede te maken, stelde het team vast dat Willink schellak gebruikte als een soort afbindlaag.
Zo ben je als restaurator ook een beetje een detective.
Uiltje, kerkje, beestje?
Met een XRF scan kun je nog dieper in het schilderij duiken. Bij het werk 'Kindje, kerkje, beestje' van Karel Appel kwam het team er zo achter dat Appel een serieuze compositiewijziging maakte. Het leerde het team dat de centrale figuur, het kindje, op het werk een compleet ander ding was geweest: een uiltje.
Gewoon doen en je gezonde verstand gebruiken Bij het 'Zelfportret op jeugdige leeftijd' van Rembrandt leerde Charlotte in de praktijk, dat Rembrandt de haren er met de achterkant van zijn kwast in kraste. En gezond verstand hielp bij het ontdekken van de gezichten van de worstelaars die achter 'Stilleven met akkerbloemen en rozen' van Vincent van Gogh verscholen zaten. Jasper Krabbé ging op zoek naar studies waar modellen op stonden, die Van Gogh in die periode schilderde.
Charley en Charlotte
Michel van de Laar en kunstschilder Charlotte Caspers bespreken ook het onderzoek dat ze deden naar de tekst op de achterkant van de laatste reconstructie: ‘Zelfportret met bontkraag’ van Charley Toorop.
Charlotte dook in het leven van Charley. Voor Charlotte voelt het alsof ze veel met het portret heeft meegemaakt. Charley is een afkorting van Charlotte, beide dames zijn kunstenares, moeder en wonen/woonde in Bergen. Charlotte: ‘Het kwam ook heel dichtbij. Het zelfportret is als een spiegel en dan moet je ook weer wat met jezelf.’
Het verborgen opschrift
Michel is ook flink met het kunstwerk bezig geweest en dan met name met de achterkant van het zelfportret. Het team bekeek het verborgen opschrift met infrarood; wetenschappelijk onderzoek dat nog nooit was gedaan. Dit onthulde veel over het ontstaansproces van het schilderij.
