In Het geheim van de Meester Extra, tussen linnen en vernis, neemt restaurator Michel van de Laar je mee in de fascinerende wereld van het kunstenaarschap. Wat zijn de materialen waar de schilders mee werkten? Welke trucjes pasten ze toe? En hoe kwamen zij op hun meesterlijke onderwerpen?
Elke week wordt er een nieuw thema besproken aan de hand van de meest recente reconstructie. Van de Laar vertelt het verhaal gesteund door scenes uit alle seizoenen van Het geheim van de Meester. Verder laten ook materiaaldeskundige professor Joris Dik, wetenschapshistoricus Thijs Hagendijk en kunstenaar en onderzoeker Lisa Wiersma hun licht schijnen over de topics.
Veranderingen tijdens het schilderen: pentimento
Michel duikt in de verschillende onderzoekstechnieken die het team gebruikt. In de aflevering over het werk van Tadema werden een aantal spectaculaire ontdekkingen gedaan. De figuren op het doek zaten in eerste instantie dichter bij elkaar en er was een sfinx geschilderd, maar deze is weer weggehaald. Dat wordt een pentimento genoemd: spijt of berouw hebben, het was een vergisssing.
Röntgen en infrarood
Er zijn verschillende technieken om deze pentimento's naar boven te halen. Voor deze aflevering gebruikte het team röntgen en infraroodreflectografie. Een beroemd schilderij dat met röntgen is onderzocht is De Staalmeesters (1662) van Rembrandt. Op het doek zijn zes mensen te zien, maar uit de röntgenscan blijkt dat er maar liefst veertien koppen waren geschilderd. Rembrandt veranderde het werk compleet, zonder dat je dat kunt zien aan het uiteindelijke werk.
Infraroodreflectografie komt uit de wereld van spionnen en nachtkijkers. Een voorbeeld van een schilderij waarbij deze techniek is gebruikt is een portret gemaakt door Verspronck. Met de infrarood zie je de wilde potloodtekening van Verspronck, je kijkt terug in de tijd.
