Midden op het terrein van AVROTROS staat een huifkar. Elke maandag trekt er een andere kunstenaar in, die vijf dagen lang aan een magnum opus werkt. In Opium is er dagelijks een update uit de unieke kunstwerkplaats. ‘Het gaat niet om het resultaat, het proces is veel interessanter.’
Het idee voor Opium Atelier ontstaat zeven jaar geleden. Het radioprogramma Opium wordt dan nog gemaakt vanuit VondelCS in Amsterdam, een gebouw met een prachtige torenkamer. ‘We besloten er een atelier in te maken en wekelijks een andere kunstenaar uit te nodigen’, vertelt redacteur en regisseur Fieke de Boeck. Als Opium eind 2018 naar het Mediapark in Hilversum verhuist, moet ze op zoek naar een nieuwe ruimte. ‘Het liefst dicht bij de redactie, want in de torenkamer liep iedereen altijd even binnen. Het voelde echt alsof je er elke week een nieuwe collega bij had. Dat gevoel wilde ik per se behouden. Het werd een huifkar. Betaalbaar en vooral ook gewoon heel leuk.’
Ruimte voor experiment
Bij het selecteren van de kunstenaars kijkt de redactie niet alleen naar portfolio’s, maar juist ook naar wat iemand wil gaan doen in het atelier. Elke discipline is welkom: schilders, muzikanten, zelfs parfummakers. ‘Ik ben altijd wel te porren voor een experiment’, zegt De Boeck. ‘Een fotograaf die vijf dagen gaat schrijven bijvoorbeeld. Het gaat ons niet om het eindresultaat, het proces is veel interessanter. Ik zeg ook altijd dat het niet mis kan gaan. Zelfs niet als iemand vastloopt, wat weleens gebeurt.’
De kunstenaars melden zich op maandagochtend, volgens redacteur Merle Pikkemaat altijd een bijzonder moment. ‘De gesprekken gaan meteen ergens over. Wat drijft iemand? Waar is hij of zij mee bezig? Het is de beste start van de week.’ De Boeck is het daarmee eens: ‘Het is elke maandag ook weer een verrassing wat iemand meeneemt. De een komt met alleen pen en papier aanzetten, de ander met een complete muziekstudio. Dan staat de huifkar ineens vol met versterkers en instrumenten. Het is elke week écht een ander atelier.’
Het is elke week écht een ander atelier
Vogel in de vriezer
De huifkar is geschikt om in te slapen. Er zit zelfs een douche in, maar veel kunstenaars kiezen er toch voor zich op te frissen in het AVROTROS-gebouw. Pikkemaat: ‘Zo grappig om tussen al die mensen die komen werken, iemand met een handdoekje te zien lopen. De wereld van de kunst en de kantoorwereld raken elkaar hier. Ineens moeten ze wat met elkaar.’
Het verblijf van de kunstenaars zorgt weleens voor een opgetrokken wenkbrauw. ‘Er was laatst iemand die een grote plastic reiger bovenop een lantaarnpaal had geplakt. Stond ze daar ineens op een hoge ladder. Daar komen wel reacties op.’ Wat luguberder was de vondst van een dode vogel in de vriezer door een collega. De Boeck: ‘Die was daar neergelegd door een fotografe die hem die week zou gaan opzetten.’ Merle Pikkemaat vindt het soms lastig dat na een week niet alleen de kunstenaars, maar ook het werk weer verdwijnt. ‘Gelukkig is er een online archief. Ik hoop echt dat mensen daar eens gaan kijken, want er worden hier heel mooie en bijzondere dingen gemaakt.’
Tijdens de coronacrisis werkt de kunstenaar thuis. Het werk is wel online te zien. Opium is van ma. t/m vr. om 22.30 uur op NPO Radio 4 te horen.
Dit artikel komt uit MUZE - het magazine voor kunstleden van AVROTROS.
Vraag een gratis proefexemplaar van MUZE aan
