Alleskunner Alex van Warmerdam in Eye Filmmuseum

Acteren, regisseren, schilderen: er is eigenlijk niks dat Alex van Warmerdam niet kan. Maar liefst zeven keer won hij een Gouden Kalf en daarnaast werd hij nog eens zeven keer genomineerd voor de filmprijs. Die successen ten spijt: Van Warmerdam ontwierp voor Eye Filmmuseum een tentoonstelling met bijna alleen maar nieuw werk.

Het Zoekgeraakte Meisje

Onderdeel van de tentoonstelling Alex van Warmerdam - L’histoire kaputt is de installatie Het Zoekgeraakte Meisje. Dit karakter ligt in een oude veevoertank en is samengesteld uit allerlei voorwerpen. De ledematen zijn takken en haar hoofd is een tekening in  een opengeslagen boek. Zodra je de silo binnenkomt, begint de muziek steeds luider te spelen en slaan de bladzijden om. Op deze manier komt het meisje als het ware tot leven (ook al weet je niet of ze sliep, bewusteloos of overleden was) waarna ze je met een indringende blik kort aankijkt om vervolgens weer de ogen te sluiten. 

Grensgebied tussen beeldende kunst en film

In de tentoonstelling komen alle facetten van Van Warmerdams kunstenaarschap aan bod. Film, theater, vormgeving en schilderkunst komen samen; in alle onderdelen van de tentoonstelling schuilt zijn nuchtere verbeelding en eigenzinnigheid. 'Wij zijn als Eye bezig met het grensgebied tussen beeldende kunst en film. Als je kijkt wat er gebeurt in Nederland op filmgebied dan kom je als vanzelfsprekend bij Van Warmerdam uit, omdat hij die twee facetten in zich herbergt', zegt Jaap Guldemond, hoofdcurator bij Eye.

Als je aan een film gaat werken is het script af, hier is geen script en is niks af, dit zijn maar ideeën

Alex van Warmerdam over L'histoire kaputt in Eye

Volgens museumdirecteur Sandra den Hamer is het goed mogelijk dat het publiek nog niet al die facetten van Van Warmerdam ontdekt heeft: 'Ik denk dat mensen Alex ook wel kennen van zijn toneelstukken, maar mensen kennen niet zijn werk als kunstenaar'. Wat ook onbekend was voor Eye, was hoe de tentoonstelling er uiteindelijk uit zou komen te zien. Van Warmerdam heeft tijdens het maken van de expositie geen vastomlijnd plan gehad. Een andere werkwijze dan hij tijdens het maken van films heeft: 'Als je aan een film echt gaat werken is het script af, en hier is geen script en is niks af, dit zijn maar ideeën. Die gaan soms gaandeweg iets met elkaar te maken krijgen, dat is allemaal grillig en onvoorspelbaar'. 

Schneider vs. Bax, Borgman en De Jurk

Van Warmerdam is vooral bekend van zijn films die hem, naast de Gouden Kalveren, ook een nominatie voor een Gouden Palm op het internationale filmfestival van Cannes opleverde. Die nominatie was voor Borgman (2013), een thriller waarin een mysterieuze man in de afgelegen woning van een gezin wordt binnengelaten, waarna de familieleden door iets, onveilige gevoelens en benauwdheid, overspoeld worden. Geen gemiddelde horrorfilm, maar eentje die verrast. Verassingselementen zijn misschien wel de specialiteit van Van Warmerdam, hij doet het namelijk ook in de komediethriller Schneider vs. Bax (2015). In dit kat- en muisspel speelt Van Warmerdam zelf het personage van Bax, een grillige huurmoordenaar, wiens simpele moordklusje volledig uit de hand loopt. Bax heeft namelijk de opdracht om de keurige huisvader Schneider te vermoorden. En Schneider heeft de opdracht gekregen om Bax te vermoorden. 

Heel anders, maar toch typisch Van Warmerdams, is de film De Jurk (1996). In dit komische drama heeft een blauwe zomerjurk met blaadjesmotief de hoofdrol. De jurk verandert het leven van vier vrouwen die het kledingstuk om de beurt in handen krijgen. Ook is er een treinconducteur die geobsedeerd raakt door de jurk en de vrouwen die 'm dragen. Borgman, Schneider vs. Bax en De Jurk worden tijdens de tentoonstelling, die t/m 2 september te bezoeken is, getoond in Eye. Ook zijn de films Kleine Teun, De Laatste Dagen van Emma Blank en Ober te zien. 

Scene uit De Jurk (1996)

Scene uit Borgman (2013)

Scene uit Schneider vs. Bax (2015)