Het lijkt zo vanzelfsprekend: een heks is een lelijke vrouw die op een bezemsteel vliegt en in een ketel toverdrankjes brouwt. Dat dit beeld echter bedacht is door Nederlanders met als voorloper Pieter Bruegel is het onderwerp van de nieuwe tentoonstelling 'De heksen van Bruegel'.
Heksenverbeelding
De eerste afbeeldingen van heksen duiken op in de 15e eeuw, gelijktijdig met de opkomst van heksenvervolgingen. Tot de zestiende eeuw bestond er echter geen duidelijk beeld van de heks. Bruegel bracht hier rond 1565 met slechts twee prenten verandering in toen hij de heks verbeeldde bij een haard met een heksenketel en een bezem. Met zijn werk beïnvloedde Bruegel vele Vlaamse en Nederlandse meesters die na hem kwamen en zodoende ook ons hedendaagse beeld van de heks.
Pieter Bruegel, Frans Francken, David Teniers de Jonge
Museum Catharijneconvent, het rijksmuseum voor Christelijke kunst, heeft voor de tentoonstelling een unieke collectie samengesteld van heksenvoorstellingen uit de onstuimige periode van heksenvervolgingen in de Nederlanden (1450-1700). De tentoonstelling toont hoe door uitsluiting van andersdenkenden er een collectieve zondebok – ‘de heks’ - tot stand kwam. De collectie bestaat naast werk van Bruegel ook uit werk van onder andere Frans Francken en David Teniers de Jonge.
De heksen van Bruegel is van 19 september 2015 t/m 31 januari 2016 te zien in Museum Catharijneconvent in Utrecht.
