In de tweede aflevering van Man en Kunst bezoekt presentator Lucas De Man het iconische kunstwerk The Beanery (1965), van de Amerikaanse kunstenaar Edward Kienholz. Lees meer over het werk en luister naar passende klassieke muziekstukken, gekozen door luisteraars van het NPO Radio 4-programma De Klassieken.
Een café als kunstwerk – dat maakte de Amerikaanse kunstenaar Edward Kienholz in 1965. Hij besloot zijn stamkroeg in Los Angeles, Barney’s Beanery, op kleine schaal na te maken. Inclusief het geluid en de geur - daarvoor ontwikkelde hij zelfs een speciaal recept met zijn eigen urine. Het is al jarenlang een van de meest iconische kunstwerken in het Stedelijk Museum in Amsterdam, geliefd door vele bezoekers. Presentator Lucas De Man neemt er een kijkje, en reist natuurlijk ook af naar het oorspronkelijke café in LA!
De tijd
Het thema van het werk is de tijd: het werk vangt de échte tijd (28 augustus 1964, toen de krantenkop ‘Children kill children in Vietnam riot’ hem aanzette tot het maken van het kunstwerk) en maakt daar een surrealistische tijd van. De hoofden van de mensen in de bar zijn klokken; het is een bar waar de mensen hun tijd verspillen, de tijd doden, de tijd vergeten… Kienholz zette de tijd stil en gaf zo commentaar op de maatschappij. Alleen barman Barney heeft een gewoon hoofd. Met hem had Kienholz een goede band; hij kreeg zelfs oude asbakken en een kapotte telefoon om te gebruiken voor zijn kunstwerk.
Muziek bij The Beanery
Ab Nieuwdorp, presentator van het radioprogramma De Klassieken, koos klassieke muziek passend bij The Beanery. De lijst werd aangevuld met klassieke suggesties van luisteraars. Beluister alle muziek in de afspeellijst hieronder.
Ab: "In het derde deel van het 'Vioolconcert' van de Amerikaanse componist Philip Glass zit het gejaagde van The Beanery: een puls, het met elkaar en toch langs elkaar heen leven. Snelheid, drive en toch ook lyriek. Je hoort in het slagwerk als het ware ook het tikken van de klokken (de mensenhoofden). 'Spiegel im Spiegel' van Arvo Pärt is juist het tegenovergestelde van Glass: hier staat de tijd stil, zoals de beelden bevroren zijn. Het is beschouwen in plaats van bewegen."
De mooiste verhalen bij de mooiste kunst
Voor het kunstprogramma Man en Kunst verzamelde presentator Lucas de Man bijzondere verhalen bij de mooiste kunst van Nederland. Liefhebbers konden hun verhaal insturen, die daarna verschenen in de Museumweekgalerij. Björn Kuipers stuurde een verhaal in over The Beanery:
"Toen ik voor het eerst de installatie The Beanery in het Stedelijk betrad was ik meteen gefascineerd. Een écht cafe, met plek voor maar één bezoeker (heel erg krap dus), bruine en vergeelde kleuren, geroezemoes en een best wel muffige geur. Ok, het stonk gewoon. De kunstenaar Edward Kienholz heeft dit werk gebaseerd op een echt café in Amerika, eigenlijk een soort van nagemaakt. Je ziet een een soort mini-bar met een barkeeper en levensechte mensen. Alles lijkt wel met hars overgoten, een soort vulkaanuitbarsting. Alsof de tijd letterlijk bevroren is. Dat zie je ook aan de gezichten, die bestaan uit klokken met de wijzers op 10 over 10. Ik ging regelmatig 'naar het café' maar moest lange tijd wachten op de restauratie ervan. Toen The Beanery weer open was voelde het alsof ik een heel oude en dierbare vriend weer in de armen sloot. Ik was echt ontroerd. Blij dat het café er weer is!"
Man en Kunst #2: The Beanery | dinsdag 19 april 2016 | 22:45 uur (na Nieuwsuur) | NPO 2
