De beeldend kunstenaar Francis Alÿs heeft op 5 april de EYE Art & Film Prize mogen ontvangen. Deze prijs is bedoeld om nieuw werk te stimuleren van een kunstenaar of filmmaker die 'een belangrijke bijdrage levert aan het grensgebied van film en beeldende kunst'.
De Belgische Francis Alÿs reisde in 2016 negen dagen embedded mee met Koerdische Peshmerga-troepen buiten Mosul, vastgelegd in zijn videowerk (Untitled, Mosul, Iraq, 31 Oct 2016), vorig jaar te zien in het Irakese paviljoen op de Biënnale van Venetië.
Blok ijs
De kunstenaar, opgeleid als architect, verhuisde in 1986 naar Mexico-Stad. Op deze plek maakte hij de korte film Paradox of Praxis: Sometimes Making Something Leads to Nothing. De kunstenaar duwt in deze film een blok ijs door de straten van de stad.
In Peru verplaatste hij met behulp van 500 vrijwilligers een duin, schepje voor schepje. Deze zogenaamde Sisyfusarbeid, arbeid die tot niks leidt, kenmerkt het werk van Alÿs waardoor hij ook wel 'architect van het absurde wordt genoemd'. Hij heeft solovoorstellingen gehad in onder andere Tate Modern en het MoMa.
Reel - Unreel
Sinds 2004 richt de kunstenaar zich op grenslocaties, om uit te zoeken wat de rol van kunstenaars is op sociaal-beladen plekken. Alÿs filmde in Ciudad Juárez, de Straat van Gibraltar en in Jeruzalem. In Afghanistan liet hij twee jongens met een twee filmspoelen door het landschap rennen. Het ene kind rolt de spoel uit, de ander rolt de film weer op.
'Een van de belangrijkste kunstenaars van zijn generatie'
Volgens Sandra den Hamer, directeur van EYE Filmmuseum en voorzitter van de EYE Art & Film Prize, was de jury onder de indruk van het oprechte en gevoelige werk van de kunstenaar, dat zijn persoonlijke en soms speelse verkenning van steden en stedelijke gebieden toont. 'Conceptueel kunstenaar Francis Alÿs maakt gebruik van een uitgesproken poëtische en fantasierijke sensitiviteit om politieke en sociale realiteiten – zoals nationale grenzen en conflictgebieden – te observeren en te bevragen. Als een van de belangrijkste kunstenaars van zijn generatie heeft Alÿs een complex en divers oeuvre opgebouwd dat video, schilderen, performance, tekenen en fotografie omvat.'
EYE Art & Film Prize
De EYE Art & Film Prize is in het leven geroepen door het EYE Filmmuseum en het Paddy and Joan Leigh Fermor Arts Fund en wordt sinds 2015 jaarlijks uitgereikt. Aan de prijs is een geldbedrag van 25.000 Britse pond verbonden. Eerdere winnaars zijn Hito Steyerl (2015), Ben Rivers (2016) en Wang Bing (2017).
Renzo Martens
Naast Francis Alÿs zijn er ook andere filmmakers die met hun films de soms schrijnende omstandigheden in conflictgebieden willen aankaarten. Een daarvan is kunstenaar en filmmaker Renzo Martens. Martens studeerde zowel Politieke Wetenschappen in Nijmegen, als Beeldende Kunst in Gent en Amsterdam. Hij profileerde zich als spraakmakende documentairemaker met kritische films over conflictgebieden, zoals Tsjetsjenië en Congo. Daarnaast richtte hij in 2010 een kunst- en onderzoekscentrum op in Congo.
