In het Rijksmuseum, Paleis Het Loo en drie andere musea is kunst ontdekt die vermoedelijk door de nazi’s van een joodse familie is geroofd. Het gaat om vijftien delen van een peperduur porseleinen servies.

Het servies zou van de joodse familie Guttman zijn geweest en in april 1934 onder dwang van de nazi’s zijn geveild. Artiaz, een Amsterdams onderzoeksbureau, ging na waar de roofkunst daarna is beland. Aan de hand van een oude veilinggids wist Artiaz de serviesdelen op te sporen.

Musea

Zes serviesdelen die in de gids staan, bevinden zich tegenwoordig in Paleis Het Loo en zes andere in het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen. Daarnaast hebben ook het Rijksmuseum in Amsterdam, het Historisch Museum in Deventer en het Streekmuseum in Tiel elk een bord in hun collectie.

Willem V

Om precies te zijn gaat het om een zogeheten Meissen-servies (het is gemaakt in de Duitse porseleinstad Meissen), dat deel uitmaakte van een 435-delig servies dat stadhouder Willem V rond 1774 cadeau kreeg van de VOC. Tijdens zijn ballingschap in Engeland verkocht hij het servies met Nederlandse stads- en dorpsgezichten. Later werden zesentwintig delen gekocht door Herbert Gutmann, zoon van bankier Eugen Gutmann. Hoeveel het servies waard is, is nog niet helemaal duidelijk, maar volgens onderzoeker Arthur Brand van Artiaz zou het om tien- tot honderdduizenden euro’s kunnen gaan.

Nabestaanden

Wat gaat er nu met de serviesdelen gebeuren? Paleis Het Loo neemt de zaak heel serieus en gaat een herkomstonderzoek starten. Nabestaanden van Gutmann hebben nog geen contact opgenomen met de Nederlandse staat om de kunst terug te krijgen, maar Brand gaat ervan uit dat dit snel zal gebeuren.

Deel dit artikel