Maandag is de omstreden kunsthandelaar Cornelius Gurlitt begraven op de noorderbegraafplaats in het Duitse Düsseldorf.

Dat gebeurde in kleine kring. Van zijn achterneef Ekkehart kreeg Gurlitt een bijzondere groet mee in het graf: replica's van zijn favoriete schilderijen van onder meer Matisse en Chagall, zo meldt de Duitse krant Bild.

Kunsthandelaar werkte voor Adolf Hitler

Gurlitt (81) was de zoon van Hildebrand Gurlitt, een kunsthandelaar die voor Adolf Hitler werkte. Van zijn vader erfde Cornelius 1500 kunstwerken, waaronder schilderijen van Monet, Renoir en Picasso. Hij bewaarde die collectie jarenlang in een flat in München.

Werken al eerder gestolen door nazi's

In november 2013 liet Gurlitt weten dat hij absoluut niet van plan was om de kunstwerken vrijwillig terug te geven. Hij zei toen in een interview met het blad Der Spiegel dat zijn vader de werken eerlijk had verkregen dat hij ze daarom als zijn rechtmatige eigendom beschouwd. Gek genoeg had hij daarin gelijk: de ongeveer 1400 werken die in 2012 bij toeval werden ontdekt, waren destijds waarschijnlijk inderdaad vrijwillig door musea verkocht aan zijn vader Hildebrand Gurlitt. Maar dat Gurlitt binnen de kaders van de geldende wetten handelde betekent níet dat de werken niet al eerder waren gestolen door de nazi’s.

Paul Rosenberg

Later wilde Cornelius Gurlitt tóch dat alle kunstwerken in zijn collectie die de nazi’s van de Joden hebben geroofd, zouden teruggaan naar de families. Het eerste kunstwerk dat hij wilde teruggeven was het schilderij Zittende vrouw van Henri Matisse. Dat schilderij was van de Joodse kunstverzamelaar Paul Rosenberg.

Museum Bern

Op 6 mei 2014 overleed Cornelius Gurlitt na een lang ziekbed. Even was het onduidelijk wat er met het nalatenschap zou gebeuren, maar al snel werd bevestigd dat Gurlitt het Kunstmuseum Bern had aangewezen als enige erfgenaam. Voor het museum kwam dit nieuws als een grote verrassing, want volgens directeur Matthias Frehner had Gurlitt geen enkele band met zijn museum.

Het museum accepteerde de collectie, met de kanttekening voornemens te zijn de gestolen kunst terug te geven aan de rechthebbenden. Het schilderij Twee ruiters op het strand van Max Liebermann is nooit terechtgekomen in het museum in Bern, omdat het direct naar de rechtmatige eigenaren toeging.

Deel dit artikel