Bach

De paasperiode - inclusief Goede Vrijdag, Pasen en Hemelvaartsdag - wordt na vijftig dagen afgesloten met de viering van Pinksteren. Pinksteren valt elk jaar op een andere datum, maar wel altijd op een maandag. De berekening hiervan heeft te maken met de maanstand. Wat wordt er gevierd met Pinksteren? En is deze traditie ook terug te vinden in de klassieke muziek?

40 dagen na Pasen vieren we in Nederland Hemelvaartsdag. Omdat Pasen altijd op een zondag valt, en de tussenliggende periode precies veertig dagen telt, is Hemelvaartsdag altijd op een donderdag. Deze donderdag in mei is voor een groot deel van Europa een officiële vrije dag, maar wat vieren we eigenlijk? En is deze kerkelijke feestdag ook terug te vinden in de klassieke muziek?

Johann Sebastian Bach schreef in 1727 de Matthäus-Passion: een oratorium over het lijdens- en sterfverhaal van Jezus. Het werk wordt traditiegetrouw uitgevoerd rondom de Goede Week en Pasen en wordt gezien als de bekendste én allermooiste compositie van Bach.

Tijl Beckand deelt 10 van zijn favoriete delen uit de Matthäus-Passion van Johann Sebastian Bach.

Dirigent Philippe Herreweghe breekt zijn hoofd al meer dan vijftig jaar over de 'Johannes-Passion' van Bach. Het 'kleinere' broertje van Bachs grootse 'Matthäus' is wat korter, dramatischer en stoutmoediger. Met één probleem: er is geen definitieve versie. Bach veranderde zelf het openings-en slotkoor na de premiére, maar later werd er nog meer geknoeid, geschrapt en verplaatst. Herreweghe nam samen met het ensemble Collegium Vocale Gent al twee keer eerder een versie van het werk op. Maar nu is er weer een nieuwe, gebaseerd op een mix van inzichten.

November 2019 overleed de Engelse dirigent Stephen Cleobury op 70-jarige leeftijd. Maar liefst 37 jaar lang was hij artistiek leider van het King's College Choir, Cambridge. Twee maanden voor zijn dood was hij met pensioen gegaan. Vlak voor dit pensioen, in april, dirigeerde Cleobury het Choir en de Academy of Ancient Music door Bachs meesterlijke 'Matthäus-Passion'. De opname van deze wonderschone uitvoering in de Chapel of King's College is nu uitgekomen op cd. We geven vijf exemplaren van dit bijzondere dubbelalbum weg.

Als de moeder van journalist en schrijver Philip Kennicott op haar sterfbed ligt, richt hij zich op de muziek van Johann Sebastian Bach. Bachs 'Goldbergvariaties' lijken de enige werken die hem troost kunnen bieden. In de muziek, en in de ingewikkelde structuur, ontdekt Philip meer over zijn moeders leven en zijn eigen leven - beiden vol complicaties en onvervulde ambities. Het boek 'Goldbergvariaties' is een aangrijpend memoir over deze gebeurtenis.

Het heeft heel wat kilometers en blarenpleisters gekost, maar het is eindelijk zover: het eindstation van Tijls 400 kilometer-tellende wandeltocht is in zicht! 

Cellisten Lucia Swarts, Steuart Pincombe en Bruno Cocset spelen cellosuites van Bach op bijzondere locaties in Nederland. Tijl Beckand introduceert de concerten.

Het einde is in zicht! Tijl loopt de laatste kilometers van de wandeltocht en is bijna in Lübeck. De muziek die je in de vierde aflevering hoort is dan ook erg toepasselijk: een aantal van Bachs mooiste en meest emotionele werken passeren de revue. En natuurlijk hoor je ook nog wat van de componist waar de queeste op gericht was: Dieterich Buxtehude. Beluister alle werken uit de vierde aflevering in de onderstaande afspeellijst.

De reis is halverwege! Vanuit Brocken gaat Tijl Beckand weer bergafwaarts, op weg naar Lüneburg en Mölln.

Tijl Beckand introduceert de uitvoering van Bachs 'Actus Tragicus' door ensembles Musica Amphion en Gesualdo Consort Amsterdam.