Orgel

Wie Bach zegt, zegt orgel. Hij was in zijn tijd een van de grootste bespelers van de ‘koningin van de instrumenten’. Bachs grote orgelwerken worden nog overal ter wereld gespeeld. Tussen 1710 en 1717 componeerde Bach een Orgelbüchlein (‘orgelboekje’) van 46 koraalvoorspelen, schitterende miniatuurtjes, die meestal slechts een minuut of twee duren. Wij geven 5 exemplaren weg van dit fraai vormgegeven boxje.

Orgels. Je hebt ze in alle soorten en maten. Kleine orgels, grote orgels, oude orgels, jonge orgels, fijne orgels, grove orgels. Je kunt ze gevoelig bespelen, of gewoon lekker knallen. In de podcastserie 'Voor het orgel de kerk in' van NPO Radio 4 en AVROTROS gaan Matthias Havinga en Sander Zwiep op reis langs de mooiste orgels van Nederland.

Sinds het najaar van 2019 beschikt Studio 1 van het Muziekcentrum van de Omroep (MCO) in Hilversum over een heus pijporgel: het Pierre Palla Concertorgel. De roerige geschiedenis van dit instrument gaat bijna een eeuw terug, naar de oertijd van de Nederlandse omroep.

De wandeltocht is in volle gang en Tijl komt aan in het dorpje Mühlhausen, waar Bach kort als organist werkte. Na een uitstapje naar universiteitsstad Weimar, waar Bach furore maakte als orgelvirtuoos en zijn eerste stappen als componist zette, wordt de weg vervolgd naar het Harzgebergte. En da's geen makkelijke tocht.

De 400 kilometer-tellende wandeltocht van Tijl Beckand begint in Arnstadt, de plek waar Johann Sebastian Bach van zijn 18e tot zijn 22e woonde. Na Arnstadt vertrekt Tijl via Gotha naar Mühlhausen.

In de eerste aflevering van 'Tijl in het voetspoor van Bach' bezoekt Tijl Beckand de Neue Kirche in Arnstadt. In deze kerk - die sinds 1935 als Johann-Sebastian-Bach-Kirche door het leven gaat - werkte Johann Sebastian Bach vanaf 1703 als inspecteur en organist. 

Vocaal ensemble Vox Luminis o.l.v. Lionel Meunier zingt indrukwekkende liederen van Alessandro Scarlatti en Domenico Scarlatti tijdens het slotconcert van Festival Oude Muziek Utrecht 2019. Tussen de werken door speelt organist Bart Jacobs prachtige sonate's van Scarlatti op het barokorgel van TivoliVredenburg.

Het Pierre Palla Concertorgel - een bijzonder rijksmonument dat van 1936 tot 2004 in de studio van de AVRO stond - is na 15 jaar opslag weer thuis in Hilversum. Het orgel heette oorspronkelijk het AVRO Concertorgel, maar werd in 2013 vernoemd naar de man die jarenlang de vaste organist van de AVRO was: Pierre Palla. Het instrument heeft als nieuwe thuisbasis het Muziekcentrum van de Omroep en wordt in december 2019 officieel weer in gebruik genomen.

De Volkskrant publiceerde vrijdag 19 juli 2019 het artikel 'De 15 orgels die u gehoord moet hebben', waarin Merlijn Kerkhof een toplijst samenstelde van de mooiste en meest bijzondere orgels die ons land rijk is. Een longlist die vorm kreeg met de input van "een college van adviseurs". NPO Radio 4 en AVROTROS-presentator Sander Zwiep, groot orgelliefhebber en amateurorganist, is blij met de lijst. "Wat een heerlijkheid om Het Orgel zo prominent in een landelijk dagblad te zien."

Op de cd 'Willst du dein Herz mir schenken' worden meerdere bijzondere jubilea gevierd: de 75e verjaardag van klavecinist en organist Ton Koopman, de 70e verjaardag van zijn vrouw en klavecimbelspeler Tini Mathot, de 70e verjaardag van concertzanger Klaus Mertens én de markering van 40 jaar succesvolle samenwerking tussen de drie. Genoeg voor een album vol prachtige muziek, met unieke optredens uit de afgelopen 40 jaar én nieuwe opnames, van onder meer Buxtehude, Bach en Mozart.

Van koffiezetten in het orgel tot 'the keys to paradise’: in de allereerste orgelcast van NPO Radio 4, gemaakt door presentator en groot orgelliefhebber Sander Zwiep, hoor je alles over de orgels van de Parijse kathedraal de Notre-Dame.

Maandag 15 april 2019 brak er in Parijs een grote brand uit in de Notre-Dame, de wereldberoemde kathedraal op het Île de la Cité in het centrum van de stad. Veel van de kerk is verloren gegaan - het dak en de torenspits zijn tijdens de hevige brand ingestort - maar een deel van het gebouw uit de 12e eeuw kon worden gered. Een dag na de brand bleek dat ook het befaamde orgel van de kathedraal bewaard is gebleven, tot grote opluchting van vele liefhebbers. Uitvoeringen op het gigantische orgel zijn wereldwijd erg geliefd, onder andere door de geweldige akoestiek: als je in de Notre-Dame een noot speelt, blijft de klank zo'n acht tot negen seconden hangen.