Ook te Zien! - Cool Japan

Denkend aan Japan, zie ik schattige meisjes in kleurrijke kleding door Tokio gaan. Maar ook samoerai's, geweldadige manga, Pokémon, de grote golf van Kanagawa, Hello Kitty en authentieke penseelprenten. De Japanse beeldcultuur is wereldwijd bekend en geliefd. Geen wonder dat Cool Japan de best bezochte tentoontstelling ooit van Museum Volkenkunde in Leiden was. Wegens het succes nam het Tropenmuseum de expositie over. Met als extra highlight de mierzoete installatie van Kawaii-kunstenaar Sebastian Masuda (1970). 

In Nu te zien! reizen museumdirecteuren het hele land door om kijkers wekelijks te wijzen op een niet te missen tijdelijke tentoonstelling die op dat moment ergens te zien is. Daarnaast tipt de webredactie ook elke week een tentoonstelling. Deze week is dat 'Cool Japan' in het Tropenmuseum in Amsterdam. Deze interactieve tentoonstelling combineert informatie over de Japanse beeldcultuur met kunstobjecten. 

Kawaii

'Colorful Rebellion - Seventh Nightmare' heet de installatie van Masuda. In eerste instantie lijkt het alsof je een snoepwinkel binnen bent gestapt. De muren zijn volledig bedekt met speelgoed, linten, knuffeltjes, strikjes, armbandjes en wat al niet meer. Alles in felle kleuren. In het midden staat een bed. Je bent beland in een explosie van schattigheid die je het ultieme kawaii-gevoel laat ervaren. Kawaii is de term die gebruikt wordt voor alles wat schattig, lief, kinderlijk en onschuldig is en heeft vooral een enorme stempel gedrukt op mode en design. 

Bron: GION

Don't judge a book by it's cover

Kawaii mag dan over schattigheid gaan, maar de beroemde beeldtaal is ontstaan vanuit protest. In de jaren '70 begonnen vrouwelijke studenten zich te verzetten tegen de harde eisen en strenge regels van de maatschappij en de traditionele Japanse cultuur. Het dragen van kinderlijke kleding was een passief-agressieve middelvinger naar volwassen worden. Daarbij werd het een uiting van individuele expressie: vrouwen werden letterlijk en figuurlijk zichtbaarder. 

Bron: Kjeld Duits

6%DOKIDOKI

Voor kunstenaar en kawaii-pionier Sebastian Masuda gaat het fenomeen over vrouwelijke kracht, als een vorm van emancipatie. 'Het omvat een stijl die meisjes meer vrijheid geeft om zichzelf te uiten, en de mannelijke normen in een maatschappij helpt omver te werpen.' Masuda is oprichter en eigenaar van de iconische kawaii-winkel 6%DOKIDOKI in de Tokio-wijk Harajuku, waar kawaii zijn oorsprong vindt. In 2017 kwam Masuda naar Nederland om als artist-in-residence op de NDSM te werken. 

Oud en nieuw

Cool Japan toont nog veel meer aspecten van de Japanse beeldcultuur en focust daarbij op de ontwikkeling van de traditionele tekenstijl naar de hedendaagse manga, die overigens in overvloed te lezen en te bekijken is in een heuse mangabibliotheek. Hier kun je ook een bizar arcadespel spelen waarbij alles draait om het woedend 'omflippen' van een tafel. En in de zaal over Japans eeuwenoude fascinatie voor technologie (mecha) kun je kletsen met een robot. De tentoonstelling zoomt in op alle facetten die we in de rest van de wereld gretig hebben overgenomen. 

Bron: Kirsten van Santen

Cool Japan is nog tot en met 1 september 2019 te zien in het Tropenmuseum in Amsterdam.