De film en tentoonstelling Sea of Tranquility van Belgische kunstenaar Hans Op de Beeck (1969) neemt je mee in de fictieve wereld van een gigantisch futuristisch cruiseschip. Je kunt nog tot en met 9 juni in Het Scheepvaartmuseum meevaren met deze kille, maar poëtische wereld waarin een decadente verveling de boventoon voert.
Sea of Tranquility
Helemaal bovenin het noordelijke deel van het museum stap je een duistere ruimte binnen. Alles is diep donkergrijs. En stil. Je bent in de futuristische wereld van Sea of Tranquility terecht gekomen. Dit fictieve cruiseschip van kunstenaar Hans Op de Beeck is even griezelig als betoverend. De maquette van het schip staat middenin de donkere zaal op een glazen vlak, waardoor het door de ruimte lijkt te zweven. Je kunt je goed voorstellen hoe het gevaarte langzaam door het nachtelijke zwart van de oceaan schuift.
Verstilling
De tentoonstelling is een verlengstuk van de gelijknamige film die Op de Beeck in 2010 maakte. De dertig minuten durende film laat de decadente en spookachtige samenleving zien van Sea of Tranquility. In trage beelden zien we dokwerkers, masseuses, een voor zich uit starende chef-kok, de kapitein in een ultramoderne stuurhut, Braziliaanse danseressen in een doodstille theaterzaal, een vrouw die plastische chirurgie ondergaat, een man die een moleculair gerecht eet in onsmakelijk blauw. Door het langzame tempo en de stilte (er is geen tekst), lijkt het wel alsof de scènes zich niet boven, maar juist onder het wateroppervlak afspelen. Hierdoor krijgt het geheel een melancholische tragiek.
Mini-maatschappij
Op de Beeck werkt multidisciplinair. Zo bestaat Sea of Tranquility uit film, sculpturen en schilderijen. Ook componeerde hij de muziek voor de film. Vaak is zijn werk een reflectie op onze complexe samenleving en universele onderwerpen die daarmee samenhangen zoals zingeving en sterfelijkheid. In Sea of Tranquility bevraagt de kunstenaar onder andere decadentie en de verveling die daarmee gepaard gaat. Het laat een mini-maatschappij zien waarin alles tot in de puntjes geregeld en voorgekauwd is. Welke zin heeft dat leven?
Kunst in het Scheepvaartmuseum
Het Scheepvaartmuseum, dat in eerste instantie een historisch museum is, toont regelmatig hedendaagse kunst. Kunstenaars en designers worden gevraagd om op de maritieme collectie te reflecteren en vanuit hun eigen, onafhankelijke visie bezoekers te inspireren. Misschien dat cruiseschip-toeristen na het zien van Sea of Tranquility opeens met heel andere ogen naar hun vakantie kijken.
Luxe reizen in de negentiende eeuw
Hoe zag een luxe reis er vroeger eigenlijk uit? In Kasteel de Haar geeft de tentoonstelling Bon Voyage! de bezoeker een inkijkje in het decadente reisgedrag van baron en barones Van Zuylen die maar één maand per jaar thuis waren en de rest van de tijd vulde met tripjes naar verre oorden of "gewoon" naar hun buitenhuis in Nice.