Schilderijen, assemblages, houten ‘minimal art’, aardewerk, glaskunst. Kunstenaar Mark Brusse maakt de meest uiteenlopende dingen met de meest uiteenlopende materialen. Maar als je wat langer rondloopt tussen zijn poëtische kunstwerken, ontstaan er steeds meer verbanden. Thematiek en symboliek maken de tentoonstelling ‘Sometimes I wonder’ tot een fascinerend geheel. Nog te zien tot en met 22 september in Museum Het Valkhof in Nijmegen.

Beeldtaal

Brusse maakt in zijn werk gebruik van terugkerende symbolen: schedels, kraaien, veren, zandlopers, ladders. Gaandeweg de tentoonstelling leer je de poëtische beeldtaal van Brusse kennen en word je deel van zijn universum. Je kunt je blijven verwonderen, zoals ook Brusse zich graag blijft verwonderen. Aan het begin van de tentoonstelling is te lezen: ‘Hij blijft geboeid door de raadselachtige wereld waarin we leven en waarin alles met elkaar verbonden is. Geheimzinnige beelden, samengesteld uit veelal gevonden voorwerpen, schijnbaar zonder directe functie, tonen ons de ruwe en ongepolijste werkelijkheid.’

mark_brusse_schedelstoel.jpg
Mark Brusse - Prends une chaise (2007)
mark_brusse_schedelstoel.jpg

Het nieuwe realisme

Mark Brusse (1937) groeit op in een artistiek gezin. Op zeventienjarige leeftijd gaat hij naar de Kunstacademie in Arnhem. Daar studeert hij o.a. met Klaas Gubbels, Rik van Bentum en Jan Cremer. Brusse is bevriend met Kitty Courbois en Pleuni Touw, die op dat moment in de eerste lichting van de nieuwe Arnhemse Theaterschool zitten.

blockquote
De kunst ligt op straat.
Mark Brusse


In 1960 verhuist Brusse naar Parijs en sluit zich aan bij de Nouveaux Réalistes, waar ook Yves Klein en Jean Tinguely tot behoren. Deze groep veranderde de kunstwereld in Frankrijk radicaal. ‘De hele wereld was in feite het schilderij en de stedelijke omgeving bood daarvoor het materiaal.’ Brusses assemblages van deels gevonden en deels zelfgemaakte voorwerpen sluiten hier feilloos bij aan.

mark_brusse_strangefruits.jpg
Bron: Mark Brusse
Mark Brusse - Hommage à Piet Mondriaan (1965)
mark_brusse_strangefruits.jpg

Hartslag

‘Hart, hoofd en handen’ is één van de thema’s die aan bod komt bij ‘Sometimes I wonder’. Vooral het hart is voor Brusse een belangrijk lichaamsdeel. Het is de motor die alles beïnvloedt en verbindt. De kunstwerken waarbij het hart een grote rol speelt zijn dan ook in de middelste zaal te vinden, het hart van de tentoonstelling. Vanuit deze ruimte klinkt een hartslag die als soundscape voor de gehele tentoonstelling dient. Dit is nog een element dat de verschillende ruimtes en kunstwerken met elkaar verbindt, zoals ook het hart dat doet voor het lichaam. Een mooie vondst van Brusse.

mark_brusse_glazenhart.jpg
Bron: Mark Brusse
Mark Brusse - Giving heart 02 (2008)
mark_brusse_glazenhart.jpg
Galerie André

In 1971 timmerde Brusse de Berlijnse Galerie André, waar zijn werk werd geëxposeerd, dicht. Letterlijk. De galerie werd hermetisch afgesloten, waardoor bezoekers en personeel met geen enkele mogelijkheid naar binnen konden. Deze actie stond in het teken van zijn onderzoek naar ruimte. Hoorde de ruimte rondom een kunstwerk ook bij het kunstwerk? En kon ruimte zelf eigenlijk een kunstwerk zijn?

Deel dit artikel