Vernietigde meesterwerken tijdens de Tweede Wereldoorlog

Nu te zien / 3 mei 2022

Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn veel kunstwerken verloren gegaan. Een deel is vernietigd door de nazi's, omdat het om 'entartete' kunst zou gaan. Andere werken gingen in vlammen op tijdens bombardementen of werden geroofd en nooit meer terug gevonden.

Ontdekt door de gestapo

Bij het begin van de Duitse invasie in Polen in 1939 werd een groot aantal schilderijen uit het Czartoryski Museum gered en verstopt in Sieniawa. Portret van een jongeman van de Renaissance-schilder Raphael zat hier ook bij. De schuilplaats werd echter ontdekt door de gestapo en de schilderijen werden in beslag genomen. Raphaels meesterwerk hing tot het eind van de oorlog in het huis van Hans Frank, hoofdjurist van nazi-Duitsland. Na de oorlog is het schilderij verdwenen. Als het ooit nog boven water komt, wordt de waarde geschat op 100 miljoen dollar.

Most Wanted

Er zijn 6 schilderijen van Vincent van Gogh verloren gegaan tijdens de Tweede Wereldoorlog. De kunstenaar onderweg naar zijn werk is er daar één van. Het is aannemelijk dat het vernietigd is tijdens een bombardement, maar helemaal zeker is het niet. Het kunstwerk staat op de Most Wanted-lijst van de Monument Men Foundation.

Vincent van Gogh, De kunstenaar onderweg naar zijn werk, 1888

Slot Immendorf

Voor de oorlog was de familie Lederer in het bezit van de grootste verzameling werk van Gustav Klimt. De collectie, waaronder het beroemde werk Filosofie, Geneeskunde en Jurisprudentie, lag opgeslagen in Slot Immendorf. Aan het eind van de oorlog gaf Hitler het bevel om alle waardevolle bezittingen te vernietigen uit angst dat het in handen zou vallen van de geallieerden. Ook Slot Immendorf moest eraan geloven en werd in brand gestoken.

Gustav Klimt, La philosophie, la médecine et la jurisprudence

Bombardement bij Dresden

Fort Königstein nabij Dresden werd tijdens de Tweede Wereldoorlog gebruikt als opslag voor kunst. Onderstaand schilderij van Gustave Courbet was samen met 154 andere kunstwerken ook onderwerg naar het fort, maar het transportvoertuig werd geraakt door een geallieerde bom.

Kirchner

Meer dan 600 werken van Kirchner werden in beslag genomen door de nazi's, omdat ze vielen onder 'entartete kunst' (ontaarde kunst). Het ging hierbij vooral om abstracte en expressionistische kunst. De 'entartete' kunst werd eerst tentoongesteld, zodat iedereen kon zien hoe verboden kunst eruit zag. Daarna werd het vernietigd. Deze slachtpartij leidde ertoe dat Kirchner in 1930 zelfmoord pleegde.