Terugblikken met Rick McCullough, regisseur Wie is de Mol?

Rick is vanaf het begin betrokken bij Wie is de Mol? en al jarenlang het creatieve brein van het populaire programma. De van oorsprong Amerikaanse tv-regisseur is heel ambitieus: ieder seizoen probeert hij de lat hoger te leggen, al twintig jaar lang. “Het geheim is evolutie, geen revolutie”. 

Twintig jaar Wie is de Mol?

Niemand had twintig jaar geleden durven denken dat deze vraag ooit gesteld zou worden; ik zeker niet. Maar nu kan ik niets anders zeggen dan dat Wie is de Mol? mijn levenswerk is. Als ik aan het programma denk – en dat is 365 dagen per jaar – probeer ik altijd vooruit te kijken, in plaats van terug: wat kunnen we dit jaar bedenken? Hoe kunnen we het programma nog beter maken? Maar als ik terugblik, denk ik gelijk aan het werkelijk onvoorstelbare talent van de mensen die aan het programma gewerkt hebben en nog steeds werken. Je krijgt dit allemaal niet voor elkaar zonder de inzet van hele goede mensen. 

Ontwikkeling

In de beginjaren moesten we vooral heel veel leren: hoe de kandidaten het spel zouden aanpakken, welke opdrachten voor zowel kandidaten als kijkers leuk waren en hoe je zo’n programma het beste kon produceren. Eindeloos leren. Toen we dat onder de knie begonnen te krijgen, keken we naar het programma zelf: de opbouw van afleveringen, de draai- en montagestijlen. We hebben in de loop der jaren extra zendtijd gevraagd en gekregen om meer van de landen te laten zien. We hebben als een van de eerste programma’s drones ingezet en er kwam ook steeds meer tijd voor ‘groepsprocessen’, de verwikkelingen tussen de kandidaten buiten de opdrachten om. Als je naar een aflevering uit het allereerste jaar kijkt – niet doen, haha! – en die vergelijkt met nu, is dat een verschil van dag en nacht. Zo gebruikten we in het eerste seizoen nauwelijks muziek; dat is nu onvoorstelbaar. 

Het succes

Ten eerste het format: negen mensen die op zoek gaan naar de bedrieger in hun midden, daar begint alles mee. Een andere pilaar is wat ik noem: evolutie, maar geen revolutie. Altijd blijven vernieuwen, nooit stilstaan. Dag in dag uit, jaar in jaar uit steeds weer vragen: hoe kan het beter? Veel kijkers volgen ons al vanaf het begin. Die zijn inmiddels ook twintig jaar ouder, net als wij. Iedereen is anders dan toen en dus moet het programma ook meegroeien en veranderen, maar nooit ten koste van het format. En we maken positieve televisie, zonder de frictie tussen deelnemers. 

''In de montage ontstaat het''

Over het algemeen: de montage, als alles samenkomt. De beelden, de effecten, de muziek. Wordt de droom gerealiseerd? Dan zie ik ook pas de biechten van de kandidaten; daarin word ik verrast door hun perspectief. In de montage ontstaat het. De editors Nic Vegter en René van Berge Henegouwen zijn heel goed; het is een voorrecht om te kunnen werken met zulke talenten. Dat vind ik het leukst.

De hoogtepunten

Van alle mooie momenten zou ik een avondvullend programma kunnen maken. De opening van seizoen 11, met de ‘kippenbus’ die uiteindelijk leidde naar de onthulling van Mol Patrick Stoof in de finale. De finales van de seizoenen 12 (in een arena in Spanje) en 13 (met een oude stoomtrein in Zuid-Afrika), de ‘kaarsenlagoon’ in seizoen 14, de ‘Oregon-trail’ in seizoen 17. En de openingsaflevering van seizoen 18, waarbij de kandidaten in vijf verschillende landen waren: ‘Wij zijn niet in Kiev, vriend’ was onvergetelijk. Ik krijg nog steeds kippenvel als ik het zie. 

250 locaties

Wat we in die tijd bereikt hebben is dat dit programma toekomst heeft, en ik ben nog niet klaar. Maar fysiek vind ik het heel zwaar, al het reizen. Elk jaar ben ik tien weken voor het programma in het buitenland en die weken zijn intens. Vooral de researchreizen zijn zwaar. In die periode probeer ik 250 locaties te bezoeken; ik wil alles zien om de beste plekken te vinden. Zestien uur per dag in een bus, mensen ontmoeten, onderzoeken wat de mogelijkheden zijn van elke plek. Ik vind het heftig. Dat zou de hoofdreden kunnen zijn om het stokje op een gegeven moment over te dragen. Maar nu nog niet. 

Dit artikel verscheen eerder in Uit en Thuis, het ledenmagazine voor AVROTROS leden vol exclusieve aanbiedingen.