In Tussen Kunst en Kitsch vanuit Museum Krona ontdekte expert Bas Hesselink een ets van niemand minder dan Rembrandt van Rijn. Hoe komt de eigenaresse aan het werk? En had ze ooit kunnen vermoeden wat ze onder de trap had hangen?
Ied van der Mersch meldde zich met een Albert Heijn tasje onder de arm bij de opnames van Tussen Kunst en Kitsch in Museum Krona in Uden (Tussen Kunst en Kitsch Voorjaar 2020). In haar plastic tas zat een ets die in het bezit was geweest van haar vader, die hem had geërfd van zijn moeder. Haar vader had altijd heel trots geroepen dat het een echte Rembrandt was, maar daar was Van der Mersch zelf niet van overtuigd: 'Ik heb altijd een beetje het gevoel gehad van ja het zal wel.' De ets hing al tien jaar bij haar onder de trap. Ze wilde nu wel eens zeker weten of het nou echt een Rembrandt is.
Door Rembrandt zelf gedrukt
Expert Bas Hesselink wist in Tussen Kunst en Kitsch te vertellen dat de ets door Rembrandt zelf is gedrukt, en daarna nooit meer is herdrukt. Niet tijdens zijn leven en ook niet na zijn dood. Het is een eerste en enige staat. Hij waardeerde de ets op 30.000 euro.
Het papier en het watermerk in het papier wijzen op de tijd waarin Rembrandt leefde. Daarmee is uitgesloten dat het door iemand anders is nagemaakt en dat het om de eerste serie afdrukken gaat. Het papieronderzoek wijst dus uit dat dit het papier is dat in circa 1641 gebruikt werd door Rembrandt.
Landschap met kunstenaar
Op de ets is een landschap te zien met een tekenaar of kunstenaar. Dit figuur met hoge hoed kan Rembrandt zijn, maar ook iemand anders. Nadat Rembrandt een dergelijke tekening in de buitenlucht maakte, pakte hij in zijn atelier een koperplaat en maakte daarmee van de tekening een ets. Het werd geïnkt en daar werden afdrukken van gemaakt die werden verkocht. Nadat de afdrukken waren verkocht, veranderde Rembrandt meestal iets aan de ets en maakte dan weer nieuwe afdrukken. Van de ets die bij Tussen Kunst en Kitsch is ontdekt is maar één druk gemaakt, een staat.
Maar dat wil niet zeggen dat dit een unicum is. Tijdens dit drukproces zijn er door Rembrandt meerdere gemaakt. Van de andere etsen zijn er dertig in musea over de hele wereld te vinden. Rembrandt had een grote productie in etsen, maar zeker een eerste druk is zeldzaam en gewild. Hesselink geeft aan dat alle etsen van Rembrandt zijn beschreven. Deze ets staat te boek als ‘Landschap met kunstenaar’.
In Tussen Kunst en Kitsch Extra is te zien hoe de nieuw ontdekte ets van Van der Mersch in Museum Krona het middelpunt wordt van de tentoonstelling ‘De ets van Rembrandt’ (te zien t/m zondag 19 april 2020). Daarnaast zullen er ruim 20 andere etsen van Rembrandt van Rijn worden geëxposeerd. Ook kijkt deskundige Evert Douwes in Tussen Kunst en Kitsch Extra met Van der Mersch naar het papier, het watermerk en de zeldzaamheid. Bekijk de uitzending hieronder.
