In Quarantaine met Kunst: schilderijen voor in je broekzak

Kunst biedt troost en dat kunnen we wel gebruiken in deze tijden. Maar wat is nou het beste kunstwerk om mee in quarantaine te zitten? We vragen het elke week aan een andere expert van Tussen Kunst & Kitsch. Deze week is dat Willem Jan Hoogsteder, expert in de oude meesters tot 1800. Hij koos voor twee bijzondere miniatuurportretjes.

Geschilderde pasfoto's

Tegenwoordig hebben we honderden foto’s op onze telefoon staan van. Mooie momenten met geliefden, kinderen en vrienden dragen we mee in onze broekzak. Vóór de smartphone hadden we de mogelijkheid om pasfoto’s bij ons te hebben in onze portemonnee. Maar gaan we nog verder terug in de tijd, wordt het ingewikkelder. Ook in de 17e eeuw wilde men graag hun geliefde of kinderen bij zich dragen als ze op reis waren, maar de fotografie was toen nog niet uitgevonden. Daarom lieten ze hele kleine portretjes schilderen. Vooral in Engeland werd dit veel gedaan. Willem Jan Hoogsteder moest meteen aan deze minuscule schilderijtjes denken, toen we hem vroegen met welk kunstwerk hij in quarantaine zou willen zitten. “Deze kun je heel dicht bij je dragen, dat geeft troost”.

Omdat het zo stil is, word je gedwongen die schoonheid om je heen te waarderen.

Willem Jan Hoogsteder

Winterkoning en winterkoningin

De kunstexpert koos niet zomaar twee portretminiaturen. Het gaat specifiek om de portretjes van Frederik van de Palts en Elizabeth Stuart, ook wel de Winterkoning en -koningin genoemd, omdat ze slechts één winter regeerden over Bohemen. Na slechts een paar maanden op de troon, verloor Frederik een belangrijke veldslag en werden hij en Elizabeth verbannen. Het echtpaar vestigde zich in Den Haag, waar ze het leegstaande huis van de geëxecuteerde Johan van Oldenbarnevelt betrokken.

Hoogsteder deed onderzoek naar de kunstverzameling van Elizabeth Stuart en stuitte zo op de miniaturen. Ze zijn gemaakt door Peter en Isaac Oliver, twee van de beste miniaturisten van Engeland en behoorden tot de persoonlijke collectie van koning Charles I. “Wat ik zo bijzonder vind aan deze portretminiaturen, in tegenstelling tot een groot schilderij, is dat koning Charles en Elizabeth Stuart ze echt in hun hand hebben gehad”.

Kunstwaarde van het landschap

Als Hoogsteder ze in zijn bezit had, zou hij er uren naar kijken. Maar ook de kunst in zijn huis, biedt hem troost. Sinds de musea dicht zijn, kijkt hij met nieuwe ogen naar zijn privéverzameling. Maar ook alles buitenshuis komt in een ander licht te staan. “Omdat het zo stil is, word je gedwongen de schoonheid om je heen te waarderen, zonder dat je afgeleid wordt door auto’s en fietsers. Het landschap krijgt kunstwaarde”.