Tussen Kunst en Kitsch: diverse musea afl. 2 - bijzondere afbeeldingen

Tussen Kunst en Kitsch / 19 jan 2022

Woensdag 19 januari 2022 vanuit diverse musea: krijgt Wim Bouwman de koning van het kwaad aan tafel met de bijnaam Piet, mag Marcel Brouwer zijn licht laten schijnen op twee unica glas-in-lood ramen en taxeert Paul van Rosmalen een braaf portret van de hand van Melle.

Voorstelling: vissen en een zee anemoon 
Maker:Herman Veldhuis of Dirk Boode 
Herkomst: Delft, Prinsenhof/ Jan Schouten  
Datering: ca. 1925-1930 
Materiaal:glas-in-lood in houten lijst
 Afmetingen: 85 cm hoog, 91 cm doorsnede

De eigenaar wil weten wie dit precies gemaakt heeft, omdat het nogal atypische voorstellingen zijn voor het atelier Prinsenhof Delft. Hij kocht het zo’n 40 jaar geleden op een veiling, voor 100 gulden per stuk. Meestal zie je religieuze voorstellingen in glas-in-lood, maar hier is dat niet het geval en de Jugendstil vindt hij erg mooi. Hij heeft ze thuis voor het raam hangen.

Marcel Brouwer vertelt dat Jan Schouten de eigenaar was van glasatelier Prinsenhof in Delft. Hij deed veel restauratiewerk, onder andere van de Nieuwe Kerk in Amsterdam. Maar hij was zelf geen ontwerper, daarvoor gaf hij anderen opdracht. De randen zijn waarschijnlijk door arbeiders gemaakt, en de middenstukken door kunstenaars. Dat zou bijvoorbeeld Herman Veldhuis kunnen zijn, of Dirk Boode. Het zijn unica, met de hand geschilderd. De vissen doen denken aan het Japonisme, de invloed vanuit Japan. Het zijn prachtige Art Deco panelen.

Voorstelling: Mevrouw Swart
Maker: Melle Oldeboerrigter
Herkomst: Groningen, Nederland
Datering: 1948
Materiaal: olieverf op doek
Afmetingen: 105 hoog, 65 cm breed

Mevrouw Swart is de grootmoeder van meneer, zij heeft Melle Oldeboerrigter opdracht gegeven een portret van haar te schilderen. Melle woonde in Groningen, maar hij had het niet breed dus mevrouw Swart wilde hem wat geld laten verdienen. Na haar dood heeft meneer het als oudste kleinzoon geërfd. Het heeft jaren in de woonkamer gehangen en is ook een keer te zien geweest bij een tentoonstelling waar nog meer werk te zien was. In 1999 is het getaxeerd en werd toen geschat op ongeveer 35.000 gulden.

Paul van Rosmalen: Melle Oldeboerrigter, bekend onder zijn voornaam, is geboren in 1908 in Amsterdam en ging als kleine jongen naar de grafische school. Zijn eerste baantje was bij De Arbeiderspers als letterzetter en hij maakte voor de krant in de jaren 30 al wel illustraties, hij hield van tekenen. Na de oorlog werd hij een zelfstandig kunstenaar en in 1947 had hij zijn eerste tentoonstelling. In die eerste jaren was zijn werk nog redelijk braaf, later ging hij steeds meer erotische taferelen schilderen.

In 1955 was hij uitgenodigd voor deelname aan een tentoonstelling in het Stedelijk Museum, maar de directeur weigerde twee van de drie ingezonden werken vanwege de vele geslachtsdelen. Vanaf toen nam het aantal fallus-symbolen in zijn werk explosief toe.

Melle was een autodidact en maakte nooit schetsen vooraf. Hij werd door anderen een surrealist genoemd, maar daar verzette hij zich tegen. Melle heeft ongeveer 275 schilderijen gemaakt voordat hij in 1976 is overleden.

Voorstelling: Ravana, de God van het Kwaad
Maker: Onbekend
Herkomst: Bali
Datering: ca 1930
Materiaal: gepolychromeerd hout
Afmetingen: 85 cm hoog, 20 cm breed

Dit beeld is van de overgrootvader van mevrouw geweest. Hij was leraar op een school in Indonesië, en kreeg dit voor zijn afscheid. Ze kent het goed omdat het altijd bovenop de kast stond bij haar strenge oma, en ze vond het een eng beeld. Ze noemden hem Piet, om hem wat minder eng te maken. Haar ouders worden nu opa en oma Piet genoemd, naar dit beeld!

Wim Bouwman: Het beeld stelt Ravana voor. De koning van het kwaad. Dat is een mythologische figuur uit het Ramajana, een heldenepos uit het Hindoeïsme met 24.000 coupletten. Met filosofische stukken over de strijd tussen goed en kwaad. Ravana werd verliefd op de vrouw van de goede prins Rama. Ravana schaakte haar en er volgde een strijd tussen Ravana en Rama, waarbij Ravana 11 koppen had die telkens weer aangroeiden. Uiteindelijk doodt Rama hem met een pijl van de goden.