Tussen Kunst en Kitsch: een vorstelijke ring en meer kunst en kitsch

Woensdag 13 februari: vanuit het Stedelijk Museum Alkmaar taxeert Rob Driessen een beeld van Prometheus, Martijn Akkerman een vorstelijke ring en Willem de Winter een schilderij van Oepts.

• Voorstelling: Prometheus met een brandende toorts in de hand
• Maker: Nicolaas Adrianus van der Kreek (1896-1967)
• Herkomst: Nederland - 1956
• Afmeting: H 110 cm, B 40 cm

De huidige eigenaar van 95 jaar heeft 40 jaar lang bij een metaalbedrijf gewerkt. Hij herinnert zich nog hoe dit beeld in 1956 door het personeel werd aangeboden toen er een nieuwe fabriek werd geopend. Jarenlang heeft hij er vanuit zijn kantoor tegenaan gekeken, totdat het uiteindelijk na diverse bedrijfsovernames in de kelder belandde. Kort geleden werd meneer benaderd of hij het beeld zou willen hebben – het heeft nu een betere plaats gevonden dan in die kelder!

Expert Rob Driessen vertelt dat dit beeld sterk doet denken aan het werk van Hildo Krop en John Rädecker, beeldhouwers die in de jaren ’20 en ’30 furore maakten. Maar het is veel later gemaakt, na de Tweede Wereldoorlog in 1956. Het beeld, gemaakt door Nicolaas van der Kreek, was dus niet erg modern voor die tijd, het echoot nog de vooroorlogse stijl. Desalniettemin is het heel kundig gemaakt. 

We zien Prometheus, die volgens de Griekse mythologie vuur steelt van de Goden en aan de mensen schenkt. De mens leerde hierdoor metaal bewerken en een technische beschaving te ontwikkelen. Prometheus wordt nog steeds geassocieerd met techniek en is de mascotte van T.U. Delft.

• Herkomst: Waarschijnlijk Parijs
• Datering: 1915-1920

Prins van Egypte
In de jaren dertig ging de prins van Egypte, die homoseksueel was, vaak naar het Amsterdamse Rembrandtplein om de bloemetjes buiten te zetten. Daar ontmoette hij de oom van de huidige eigenaar, die was kelner. Die oom werd de ‘personal assistant’ van de prins, en ging samen met zijn vrouw met de prins mee naar Caïro. Hij organiseerde jachtpartijen, feesten, reisde mee naar Parijs en Londen. Hij kreeg ook veel cadeaus van de prins, waaronder deze ring. 

Expert Martijn Akkerman vertelt dat dit een echte avondring was. Vaak werden dit soort ringen in Parijs gemaakt, daar kon men beter overweg met platina. Over de parel is nooit met zekerheid te zeggen of hij echt is, er zijn ook cultivé parels. De gekalibreerde robijnen zijn op maat gemaakt. 

• Voorstelling: abstract landschap in Zuid-Frankrijk
• Maker: Wim Oepts (1904-1988)
• Herkomst: Frankrijk - 1978
• Materiaal: olieverf op doek

Meneer kreeg dit schilderij uit de erfenis van zijn ouders, bij wie het altijd aan de muur hing. Hij vindt het erg mooi en zonnig, echt een schilderij waar je vrolijk van wordt.

Expert Willem de Winter vertelt dat het is gemaakt door Wim Oepts. Hij begon als graficus en kwam in 1924 onder de hoede van Charley Toorop en haar kennissenkring. Daar leerde hij kunstenaars als Gerrit Rietveld en John Rädecker kennen. Voor de oorlog maakte hij donkere, sombere schilderijen. Maar in 1946 vestigt hij zich in Parijs, waar hij kleurrijk werk ziet van de Fauvisten. Vanaf die tijd speelt hij met kleur en is hij een ware colorist te noemen. Dat zie je ook in dit werk, dat ligt op de grens tussen figuratie en abstractie. Zo speelt hij bijvoorbeeld met de kleur van de berg, die hij roze schildert. Het zuidelijke licht van Zuid-Frankrijk, waar hij in St. Tropez zijn zomers doorbracht, is ook duidelijk aanwezig. Het werk van Oepts is momenteel zeer gezocht, mede door het vrolijke karakter. De originele lijst, door Oepts zelf gemaakt, draagt ook bij aan de waarde.