Vliegende Hollanders - 1. De Toekomst

Anthony Fokker en Albert Plesman, twee luchtvaartpioniers die aan de wieg staan van de burgerluchtvaart begin twintigste eeuw. Twee mannen die niet méér van elkaar kunnen verschillen.

Zoon van eenvoudige eierboer 

Albert Plesman (29) heeft een grote droom: het introduceren van een moderne burgerluchtvaart in Nederland. Door het organiseren van een grootse luchtvaarttentoonstelling in Amsterdam wil hij Nederland wakker schudden en de interesse aanwakkeren. Tot zijn vreugde is de ELTA (de Eerste Luchtvaarttentoonstelling Amsterdam) meteen al een groot succes. Maar Plesman werkt boven zijn stand. Hij is slechts de zoon van een eenvoudige eierboer en is niet opgewassen tegen de geldschieters van de ELTA, waaronder de exorbitant rijke ondernemer Frits Fentener van Vlissingen (37).

Burgerluchtvaart zal wereldvrede garanderen

Plesmans vrouw Suze (28), een vrouw uit de hogere klasse, maakt zich zorgen dat haar man zich laat gebruiken door de geldschieters, en met twee jonge zonen en een derde kind op komst heeft ze reden genoeg om zich zorgen te maken over hun toekomst. Maar Plesman overtuigt haar van zijn ideaal om met de burgerluchtvaart de wereld beter te maken. De tijd van het vliegtuig als vernietigingswapen is voorbij, het vliegen kan mensen letterlijk en figuurlijk bij elkaar brengen en dat zal uiteindelijk de wereldvrede garanderen. Hij doet dit juist voor hun kinderen.

Godsvermogen dankzij bouw van jachtvliegtuigen

Dan arriveert op de ELTA de man die in veel opzichten Plesmans tegenbeeld is: piloot, vliegtuigbouwer en miljonair Anthony Fokker (29). Die heeft net zijn comfortabele bestaan in Duitsland achter moeten laten door het uitbreken van de vrede. Hij heeft met zijn vliegtuigfabriek een godsvermogen vergaard aan het bouwen van jachtvliegtuigen. Door de socialistische revolutie die nu door Duitsland waait, zijn industriëlen daar hun leven niet meer zeker. Samen met zijn verloofde Tetta von Morgen (23) is hij naar Nederland gevlucht en bij zijn ouders ingetrokken. Treinladingen vol met zijn beroemde D.VII's heeft hij in het geheim de Nederlandse grens overgebracht, daar wachten de toestellen nu in loodsen op een nieuwe bestemming.

Gesmokkelde Duitse jachtvliegtuigen

Op de ELTA plaatst Plesman direct vraagtekens bij Fokkers betrouwbaarheid als blijkt dat de toestellen die hij hier etaleert als nieuwe modellen voor de burgerluchtvaart eigenlijk de gesmokkelde Duitse jachtvliegtuigen zijn. Dat is een groot probleem, want Plesman heeft de aanwezige Britten specifiek beloofd dat er geen Duitse vliegtuigen aanwezig zouden zijn. Het leidt tot de eerste aanvaring tussen Plesman en Fokker, waar er nog veel van zullen volgen. Dat Plesmans jonge zoontje Jan (5) enorm opkijkt naar Fokker, helpt hun relatie ook al niet.

Schimmige deal met de Russen

Voor Fokker is de ELTA een perfecte manier om zijn vliegtuigfabriek een Nederlandse doorstart te geven. Hij heeft in Amsterdam een ontmoeting met de jonge ex-piloot Hermann Göring (26), die hij nog kent uit de oorlog. Göring legt hem uit dat de Duitsers en de Russen in het geheim samenwerken om onder het Verdrag van Versailles uit te komen. Ze maken een schimmige deal waarbij Fokker zijn D.VII's onderhands aan de Russen kan verkopen in ruil voor een grote som geld. Maar om ervoor te zorgen dat de Nederlandse overheid geen roet in het eten gooit, beseft Fokker dat hij maar beter een Nederlandse fabriek kan beginnen, in plaats van vertrekken op de drie jaar durende wereldreis die hij Tetta beloofd heeft.

Twintig jaar durend conflict

Op die manier worden Plesman en Fokker na het succes van de ELTA samengebracht voor de nieuw op te richten KLM. Deze nieuwe onderneming mag Plesman gaan leiden als administrateur, met veel hulp van Suze. Maar deze nieuwe Nederlandse onderneming moet wel gaan vliegen met Nederlandse toestellen en daar wordt Fokker voor gevraagd. Ongemakkelijk schudden de mannen elkaar de hand bij de officiële oprichting van KLM. Het is het begin van een twintig jaar durend conflict.