Ze zijn niet veel groter dan een duif, maar met hun lange poten en snavel is de grutto een opvallende verschijning in het Nederlandse landschap. De Latijnse naam van de lichtgrijs-bruine vogel is Limosa limosa, in het Engels wordt de grutto black-tailed godwit genoemd. Wij noemen het beestje ook wel de ‘koning van de weide’.
Aansterken in de polder
Vanaf februari kun je weer grutto's spotten in onze weidevelden. Ze zijn dan terug uit de West-Afrikaanse moerassen waar ze in augustus massaal naar toe vliegen om te overwinteren. Na een reis via Frankrijk, Spanje en Portugal keert de grutto graag terug om zich voort te planten. Maar voordat er kleintjes gemaakt kunnen worden, moet de vogel aansterken van de lange reis die ze vaak in één ruk maken. Ze verzamelen zich in natte graslanden. In de vochtige ondergrond is veel voedsel te vinden waarvan ze weer op krachten komen. Deze krachten hebben ze hard nodig om gezonde jongen te krijgen.
Wild in Nederland - Afl. 2 de grutto - Koning van de weide
Onder de vleugels van hun ouders
Nergens in Europa broeden zoveel grutto’s als in de polders van ons kleine kikkerland. Vanaf maart gaan ze aan de slag met het bouwen van een nestje. Dit doen ze het liefst in kruidenrijk en nat grasland. Niet alleen omdat er veel voedsel is, maar ook kunnen ze daar schuilen als er gevaar dreigt. Ze maken een ondiep kuiltje, beschermt door het hoge gras. De grutto legt vier eitjes per keer. Het mannetje en vrouwtje ontfermen zich om en om over de eieren. Na vijfentwintig dagen komen de kleintjes uit hun ei. De eerste tien dagen kruipen ze, om op te warmen, lekker onder de vleugels van hun ouders. Als ze zelf op onderzoek uitgaan, worden ze door de ouders nauwlettend in de gaten gehouden.
Elegante steltlopers
Grutto’s zijn elegante steltlopers in de natte ondergrond. Met hun rechte, dunne lange snavel kunnen ze makkelijk door de modder wroeten op zoek naar voedsel. Ze zijn dol op regenwormen, larven en andere diertjes die zich verstoppen in de zachte grond. De jonkies verlaten al snel het nest om zelf voedsel te zoeken tussen het lange gras. Ze houden vooral van insecten en een lekkere langpootmug laten ze dan ook niet zomaar vliegen. Een pissebed of spinnetje gaat er ook wel in. In Afrika leeft de grutto vegetarisch en eten ze vooral rijstkorrels.
Op de Rode Lijst
Het gaat niet goed met de grutto in ons land. Dit komt mede door de vernietiging van het gebied waar ze leven. Grutto’s die broeden zijn gebaat bij rust. Dus geen langsrijdende auto’s, nieuwsgierige wandelaars of ijverige boeren in de buurt. Door trillingen van bijvoorbeeld het maaien van gras is de kans groter dat de eieren niet uitkomen of de jonkies niet overleven. Het diertje staat op de Rode Lijst van Nederlandse broedvogels. Het gras pas maaien als de jonkies opgegroeid zijn, is een van de oplossingen om de grutto populatie in stand te houden.
