5 x moederschap in de kunst
Moederschap inspireert kunstenaars al eeuwenlang tot het maken van kunst. Soms laten ze zien hoe mooi het kan zijn, soms juist hoe zwaar. Hier zijn vijf voorbeelden.
Michelangelo, Pietà, 1499, Sint Pietersbasiliek Vaticaanstad, foto: Juan M Romero
Michelangelo – Pietà
In dit beeld zie je Maria, de moeder van Jezus. Ze houdt haar zoon vast, die net gestorven is. Het grote beeld is gemaakt van wit marmer. Wat opvalt, is hoe rustig en liefdevol Maria eruitziet ondanks het verlies van haar zoon. Michelangelo laat zien hoe diep moederliefde kan zijn.
James Abbott McNeill Whistler, Whistler’s Mother, 1871, Musée d'Orsay
James Abbott McNeill Whistler – Whistler’s Mother
Het schilderij ‘Whistler’s Mother’ laat de moeder van de kunstenaar zien. Ze zit stil op een stoel en kijkt naar voren. Alles aan het schilderij is rustig, de kleuren, haar houding, de sfeer. Veel mensen zien het als een symbool voor kalmte, geduld en moederliefde.
Käthe Kollwitz, Mother with a dead child, 1903, National Gallery of Art, Washington, D. C., online collection
Käthe Kollwitz – Mother with Dead Child
Käthe Kollwitz maakte dit beeld nadat ze haar eigen zoon verloor. In het kunstwerk klampt een moeder zich wanhopig vast aan haar overleden kind. Het is rauw en heftig. Je voelt haar verdriet als je ernaar kijkt. Kollwitz laat zien dat moederschap ook pijn kan doen.
Frida Kahlo, The Two Fridas, 1939, Museo de Arte Moderno, ANP
Frida Kahlo – Zelfportretten
Frida Kahlo schildert vaak zichzelf. In haar schilderijen zie je soms kleine symbolen die te maken hebben met haar kinderwens. Frida kan zelf geen kinderen krijgen door een ongeluk en ziekte. Haar kunst laat zien hoeveel verdriet en kracht in moederschap kan zitten, zelfs als je zelf geen moeder bent.
Tala Madani, Shit Mom (Quads), 2019, courtesy de kunstenaar en David Kordansky Gallery / foto Flying Studio Collectie Defares
Tala Madani – Shit Mom (Quads)
Tala Madani is een kunstenaar die vaak schilderijen maakt die grappig en ongemakkelijk tegelijk zijn. In ‘Shit Mom (Quads)’ zie je een moeder op de grond liggen, terwijl vier baby’s er overheen stampen. De moeder ligt helemaal onder het vieze bruine slijm en lijkt langzaam te verdwijnen, alsof ze zichzelf verliest.
De baby's zijn zowel schattig als een beetje angstaanjagend. De moederfiguur heeft geen duidelijk gezicht meer, wat laat zien hoe makkelijk een moeder zichzelf kan kwijtraken onder de druk van het zorgen voor anderen.
Nu te Zien!
Het Centraal Museum in Utrecht neemt in de tentoonstelling ‘Good Mom/Bad Mom’ het moederschap onder de loep. Een van de deelnemende kunstenaars van deze tentoonstelling is Tala Madani.
Directeur van het Haagse Kunstmuseum Margriet Schavemaker ontrafelt voor het tv-programma Nu te Zien! eeuwenoude mythes over ‘goede moeders’ tot hedendaagse, vaak persoonlijke reflecties op het thema.
Uitzending 30 april 2025
Tentoonstelling: Good Mom/Bad Mom