Interview Tijl Beckand: "Klassieke muziek is als eten en slapen"
Tijl Beckand maakte bij AVROTROS al eerder programma's over klassieke muziek: De Tiende van Tijl en Tijl in het voetspoor van Bach. In 2020 dompelt hij zich voor een nieuw programma helemaal onder in Beethovens laatste symfonie. Waar komt Tijls fascinatie voor klassieke muziek vandaan?
TV-programma uitgesteld - Update
In verband met de coronamaatregelen zijn de opnames voor het programma van Tijl Beckand over de 'Negende' van Beethoven uitgesteld naar 2021.
Dit interview is afkomstig uit het magazine 'AVROTROS Klassiek presenteert... Laetitia Gerards!'. Dit magazine, onderdeel van een cd-uitgave, wordt uitgebracht binnen het talenttraject 'AVROTROS Klassiek presenteert!'. Hierbij krijgen jonge getalenteerde musici de kans hun debuut-cd op te nemen. Lees meer over het talentprogramma.
Word lid van AVROTROS Klassiek
Welke rol speelt klassieke muziek in je leven?
Dezelfde rol als eten en slapen. Het is onderdeel van mijn dagelijks leven. Ik luister elke dag naar klassieke muziek. En zoals een chef altijd zoekt naar nieuwe en verse producten, zo ben ik altijd op zoek naar nieuwe muziekstukken en nieuwe informatie.
“Ik viel als tiener midden in de 'Eerste Hongaarse dans' van Brahms. Ik vond het supermooi.”
Hoe is die fascinatie ontstaan?
Toen ik een jaar of vijftien was, overleed mijn opa. Ik kreeg zijn oude cassettebandjes. In die tijd nam je mooie singletjes van vrienden op cassettebandjes op. Als je het begin van officieel uitgebrachte bandjes afplakte met tape, dan kon je daar overheen opnemen. Toen ik plaatjes bij een vriend had opgenomen op zo’n bandje van mijn opa, was er aan het eind nog een stukje over van de oorspronkelijke opname en viel ik midden in de 'Eerste Hongaarse dans' van Johannes Brahms. Ik vond het supermooi. En zo ben ik de rest van de bandjes, vol met music for the millions - 'An die schönen blauen Donau', 'Rosamunde', enzovoort - gaan luisteren.
Vond je thuis ook gehoor?
Mijn vader draaide weleens Bach en mijn moeder speelde een beetje piano, maar het was al vrij snel zo dat ze aan mij vroegen: “Zeg, ken jij een werk met piano, een soort orgeltje en een koor dat Frans zingt?”, waarop ik dan zei: “Rossini, 'Petite Messe Solennelle'.” Zij kenden wel wat klassieke muziek, maar ik ging dus al snel dingen aan hén laten horen in plaats van andersom. Ik speel zelf geen instrument. Heb een tijdje pianoles gehad, maar ik had er geen talent voor. Ik studeerde ook nooit.
Je hebt drie kinderen. Hebben zij iets met klassieke muziek?
De oudste twee hebben pianoles gehad, maar ze waren niet te motiveren. Die van vijftien zit veel op TikTok (social media-app om korte muziekvideo's te maken en delen, red.) waar ze haar eigen muziek heeft. In de klas van mijn middelste van bijna tien geef ik les over klassieke muziek. Het muziekonderwijs op de meeste scholen is heel schraal, helaas. Dus toen Fiene een jaar of zes was, ben ik 'De Moldau' van Smetana in haar klas gaan draaien. Dat stuk leent zich daar uitermate goed voor: je kunt de kinderen precies vertellen wat er in de muziek gebeurt.
En dat doe je nu dus al een paar jaar?
Ja. Sindsdien hebben we de 'Schilderijententoonstelling' van Moessorgski besproken, 'Carnaval der Dieren' van Saint-Saëns, Chatsjatoerjans 'Spartacus', Bach. Eens per maand, een uur lang vertel ik over de muziek, luisteren we ernaar en praten we erover. Dat is echt heel leuk en het heeft ook effect. Een jongetje is de 'Negende' van Beethoven op zijn trompet gaan spelen, vertelden zijn ouders. En nadat we Mahler bespraken, wilde een ander kind een tijd lang elke ochtend Mahler-symfonieën horen.
“Ik vind het mooi als mensen zeggen: Wat een bijzonder verhaal, nu ga ik er toch eens naar luisteren.”
In je programma’s doe je eigenlijk een beetje hetzelfde als voor de klas van je dochter?
Het is eigenlijk gewoon onvervalste katholieke zendingsdrang. Mensen zeggen vaak: “Ik weet niks van klassieke muziek, geen idee wat ik zou moeten draaien.” Eigenlijk zijn al die mensen slachtoffers; toeristen op zoek naar een eettentje. Ik probeer ze te gidsen met een verhaal bij de muziek en vind het mooi als ze daarna zeggen: “Ik wist niet dat het zo in elkaar zat, wat een bijzonder verhaal, nu ga ik er toch eens naar luisteren.”’
Je bent nu bezig met een programma over de Negende Symfonie van Beethoven. Al plannen voor daarna?
Ik heb het gevoel dat ik nog wel even bezig ben met dit programma en denk niet te veel vooruit. Maar 'Der Ring des Nibelungen', of de Russen verdienen wel een serie. En met de seizoenen mee door Italië reizen in een programma over Vivaldi’s 'Vier Jaargetijden' staat ook hoog op mijn wensenlijstje.